Artikel Atari ST Nieuws, Aug/Sept 1995
Tevens opnieuw verschenen in April/Mei 1997
Sinds 2000 ook relevant voor de PC versie

Door: René Janssen

Opmerking vooraf door M2:
De illustraties zijn in dit artikel weggelaten. In plaats daarvan zijn Hyper links aangebracht om de originele illustraties te kunnen bekijken. Ook kan men vanuit de index van de BWL pagina 'View hardware set up' en 'View software set up' kiezen voor de meest recente illustraties.

Nieuwe rage: Wordt slimmer,
creatiever en gelukkiger!

Atari-computer als
Brainmachine


In New Age en sommige house-kringen zweert men bij Brainmachines. De gemiddelde Atari-gebruiker zal misschien wat sceptisch tegenover het verschijnsel staan. Eén ding is zeker, het is heel intrigerende materie. Een jaar of vier geleden ging Atari ST Nieuws al eens in op Brainmachines. We noemde ze toen nog computer-relaxbrillen, maar dat dekt de lading niet helemaal. Inmiddels zijn we een paar jaar verder en zijn de hardware en software verder geëvolueerd. Tijd dus voor een hernieuwde kennismaking met de producten van het Brain Wave Lab.


The Brain Wave Lab is het geesteskind van de Amsterdamse kunstenaar Marc Marc. Hij ontwikkelde in 1990 zijn eerste zonnebril met ingebouwde LED's, die op de printerpoort van een Atari ST kon worden aangesloten
In het eerste model dat we destijds letterlijk en figuurlijk onder ogen kregen was nog vrij primitief. Het huidige model ziet er een stuk geavanceerder uit.
In het eerste model zat bijvoorbeeld slechts één LED-lichtje per oog. In het model dat we nu hebben getest, zijn dat er drie per oog, die drie kleuren kunnen weergeven. Dit is het zogenaamde Tri-Colour model.
Verder is de bijbehorende software verbeterd. Zo is de desktop indeling duidelijker geworden en is er een extra desktop menubalk toegevoegd met allerlei functies. Marc Marc koos ervoor om alle menu onderdelen in één keer op het scherm te zetten.

Didgeridoo
De software zorgt ervoor dat de LED's in bepaalde patronen knipperen. Zo wordt het licht op de gesloten oogleden geprojecteerd. Dat leidt soms tot spectaculaire effecten, zeker wanneer meerdere kleuren worden gebruikt. De lichtintensiteit wordt door de software gevarieerd. Tegelijkertijd worden de oren bestookt met een bijbehorend ritmisch geluidspatroon. Dat geluid kan afkomstig zijn van de Atari Monitor, maar er kan ook worden geluisterd via een stereo-installatie of zelfs via MIDI apparatuur. Een bijkomend voordeel van het gebruik van MIDI is dat bijpassende muziek kan worden gemixt met de geluidseffecten. Ook kunnen instrumenten worden gebruikt die bij uitstek geschikt lijken voor Brainmachines, zoals de Didgeridoo (het heilige instrument van de Aboriginals) of Tibetaanse klankschalen. Uiteraard kun je ook een koptelefoon opzetten, zodat je helemaal van de buitenwereld bent afgesloten en optimaal kunt relaxen.
Overigens is relaxen niet het enige doel van de Brainmachine. Via de software kunnen namelijk verschillende hersengolven worden aangesproken. De Engelstalige handleiding gaat uitgebreid in op de theorie die hier achter zit. Behalve voor de ontspanning kan de Brainmachine bijvoorbeeld ook worden gebruikt bij het verhogen van de concentratie, als hulp bij meditatie of (zelf)hypnose, voor het stimuleren van de creativiteit en ga zo maar door.
Vier jaar geleden maakte ik vlak voor mijn rijexamen voor het eerst kennis met de Brainmachine. Onder het motto 'baat het niet, dan schaadt het niet' heb ik de Brainmachine enige tijd voor het examen dagelijks gebruikt om mijn concentratievermogen te verhogen en om te ontspannen. Of het ermee te maken had weet ik niet, maar het examen leverde geen enkel probleem op. Toeval? Zelfsuggestie? Ik zal het nooit weten, maar sindsdien heb ik iets met Brainmachines.

Theorie
De theorie achter de werking van de Brainmachine heeft zoals gezegd alles te maken met hersengolven en het effect van hoge en lage frequenties daarop. De hersenen wekken zelf elektrische golven op, waarbij een frequentie van 13 tot 30 Hertz de normale 'alerte' toestand aangeeft. Die wordt weergegeven door zogenaamde Beta-golven. Langzamere Alpha-frequenties leiden tot een rustgevende toestand, nog langzamere Theta-golven tot meditatie. (M2: Hier wordt oorzaak en gevolg omgekeerd. ) Tijdens de slaap worden de frequenties nog lager. Deze Theta-golven hebben frequenties van 0.5 tot 4 Hertz.
Brainmachines doen in feite niets anders dan de hersenen overtuigen dat een bepaalde toestand wordt bereikt (M2: Dit is ongelukkig uitgedrukt. Beter is te stellen dat de hersenen worden verleid in een bepaalde toestand te geraken via de perceptie door middel van het toevoeren van frequenties die deze toestand zouden weerspiegelen. ) De Brain Wave Lab doet dit door middel van Licht en geluid. Er zijn overigens ook apparaten die zeer zwakke elektrische schokken gebruiken of langzaam sprekende stemmen, magnetische velden en ultrasonische golven.
Met name epilesie-patiënten worden gewaarschuwd voor het gebruik van Brainmachines. De lichtflikkeringen kunnen een epileptische aanval opwekken. Ook mensen met hartklachten, pacemakers en dergelijke kunnen beter geen Brainmachines gebruiken.

Zelf bouwen
De Brain Wave Lab wordt aangesloten op de parallelle poort van de Atari ST. De bril is voorzien van een extra lange kabel, zodat je een paar meter van je computer af kunt zitten. Een koptelefoon wordt niet meegeleverd, maar elke koptelefoon kan worden aangesloten (M2: Op de eigen Hi-Fi!). De software is inmiddels toe aan versie 2.0 en is in de ACN Public Domain bibliotheek verkrijgbaar (ACN 1996). De handleiding op de diskette bevat een schema waarmee een handige knutselaar gemakkelijk en goedkoop zelf een Brainmachine in elkaar kan zetten (M2: is minder gemakkelijk dan hier wordt verondersteld ).

Bekijk het zelfbouw schema voor een simpele versie.


Sequencer
De vele instelmogelijkheden van de software maken het een absolute must om de handleiding goed door te lezen voordat je begint. Onder de functietoetsen van de computer kunnen 80 voorgeprogrammeerde frequenties (instelbaar van 0.01 tot 100 Hertz) worden vastgelegd, die kunnen worden opgeslagen in een 100 staps sequencer.
De sequencer heeft ook delay- en loop-functies zodat patronen kunnen worden vertraagd of herhaald (M2: 'vertraagd' betekent hier 'uitgesteld' ). Ook is het mogelijk frequenties te sturen naar elk oog en elk oor (mits via MIDI gebruik wordt gemaakt van de juiste module). De pulsbreedte en de intensiteit van het licht zijn variabel en kunnen door de gebruiker via het menu worden ingesteld. Elke logische toestand van de LED's - aan/uit combinaties - heeft zijn eigen instelbare geluid.
De sequencer laat dus tonen horen in het ritme van het licht (M2: Dit is onjuist: de sequencer bevat 'slechts' een tabel met de tijdsduur dat bepaalde presets moeten worden 'gespeeld'. Deze presets bevatten de informatie voor de tonen en lichtpulsen).

Bekijk het hoofdmenu van de software.


Wie overigens geen zin heeft om zelf frequenties te programmeren, kan de demo bestanden van de Brain specialist Jim Wafer gebruiken die op de diskette staan. Er zijn tien voorgeprogrammeerde sequences:
Sequence 1: 30 minuten relax-sessie
Deze sequence begint met een Theta-frequentie van 6.06 Hertz voor verhoogde alertheid en leermogelijkheden.
Sequence 2: 20 minuten leerverbetering sessie
Ideaal voor periodes waarin veel moet worden gestudeerd. De eerste helft van de sessie gebruikt frequenties rond de 6 Hertz, waarna naar 25 Hertz wordt gesprongen om de concentratie te verbeteren. De Australische Aboriginals gebruiken deze frequentie trouwens in hun Honeybee Song, die ze al 40.000 jaar lang uren achter elkaar zingen in grote groepen.
Sequence 3: 45 minuten anti-slapenloosheid/slaap-sessie
Dit begint met zeegeluiden (3 minuten lang), waarbij je diep moet inademen om de ademhaling te synchroniseren met het geluid.
Sequence 4: 30 minuten verhoogde alertheid-sessie
Deze sessie begint weer met een zeegeluid, maar gaat dan over on diverse frequenties in de Alpha en Beta range. Deze sequence heeft een aantal zeer fraaie visuele effecten.
Sequence 5: 45 minuten meditatie/diepe onspanning sessie
Er wordt gestart met een 6.06 Hertz frequentie, waarna wordt afgedaald naar naar 4 en 3.51 Hertz. Vervolgens gaat het weer omhoog naar 7.41 Hertz, terug naar 3.51, 2 en 1 Hertz. Tenslotte weer omhoog naar 4 Hertz om weer te eindigen op 6.06 Hertz.
Sequence 6: 15 minuten stimulatie sessie
Deze sessie bevat zowel gelijktijdige als afwisselende stimulatie van het linker- en rechteroog, waarbij ook voor ieder oog een eigen geluid kan worden gebruikt (als gebruik wordt gemaakt van een MIDI synthesizer).
Sequence 7: 20 minuten mix van verschillende Beta en Alpha frequenties
Sequence 8: 30 minuten stimulatie sessie
Sequence 9: 20 minuten antistress sessie
Sequence 10: 30 minuten meditatie sessie
Deze squence is gebaseerd op de frequenties van de zogenaamde aura-kleuren. De Frequentie sequence correspondeert met de kleur rood, dan oranje, geel, groen, blauw, indigo en tenslotte violet.

. . . . Conclusie

Of je er nu wel of niet in gelooft, de Brainmachine van de Amsterdamse kunstenaar Marc Marc is een knap staaltje programmeerwerk. Vooral als er van MIDI apparatuur gebruik wordt gemaakt, zijn de effecten geweldig.


Prijslijst van de BWL pakketten

Anderen artikelen die verschenen zijn specifiek over The Brain Wave Lab:

  • Maandblad BRES, begin 1990.
  • Maandblad Atari ST Nieuws, begin 1990.
  • Computer maandblad START, Sept/Okt 1990.
  • Dagblad NRC Handelsblad, 1990

Voorts verschenen er in de loop van 1990 in alle dagbladen en maandbladen nog algemene beschouwingen over Brainmachines naar aanleiding van de activiteiten van The Brain Wave Laboratory op computerbeurzen en de multi-user sessies in de Amsterdamse discotheek de ROXY (door Jim Wafer met speciaal door Marc Marc ontworpen hardware hiervoor).
Helaas is het niet mogelijk om genoemde artikelen hier te plaatsen omdat ze niet meer in mijn bezit zijn (Jim Wafer heeft zichzelf plus alle documentatie naar Australië getoverd).


Back to The Brain Wave Lab index

For response or ordering Contact
This page, and all contents, are Copyrighted (C) by Marc Marc Amsterdam