Pasfoto - gemaakt in Moskou met een glasplaten camera

Amsterdammer in Moskou

De Nederlandse kunstenaar & ontwerper Marc Marc verhaalt in deze rubriek zijn ervaringen met Moskou sinds 1989. Hij geeft zijn persoonlijke ervaringen en kijk op het leven in Moskou.

Probleem USA & 'Zwoele winternacht'

Januari 2005

Uit:"Nooit meer" - Marc Marc - Deel -10 - 12.01.2005

Ben je 2200 kilometer oostwaarts gereisd; ver weg van het westen, ver weg van Amerika, zo ver mogelijk van allerlei USA-shit, dan wordt je gevraagd een brief op te stellen aan een Amerikaan waarmee Sergey in conflict is aangaande een paar zaken die met geld te maken hebben. Sergey heeft mij gevraagd een brief te schrijven in het Engels naar de Amerikaan die veel kunstwerken uit zijn collectie in beheer heeft.
         Sergey is ooit naar 'the US' geweest en heeft zich veel moeite getroost een omvangrijke collectie naar toe te brengen. Een zekere Jerry (kan het nog Amerikaanser?) is uiteindelijk zijn veel belovende partner geworden. Dat bleek in het begin goed te gaan. Gaandeweg is er iets gebroken. Hoewel Jerry werken verkoopt uit de collectie wordt Sergey niet betaalt.
         Ik neem al het e-mail verkeer door dat die twee reeds hebben gevoerd. Beleefdheden over en weer in vaagheid die blijkbaar geen zoden aan de dijk zetten omdat ze beiden diplomatiek pogen te zijn. Voor mij is het wel duidelijk dat de US-zijde aan het manipuleren is. Met Sergey debatteer ik over de toon van zijn aanpak. Ik ben van mening dat je ook stelliger kan zijn in het uiten van je ongenoegen en tergelijkertijd beleeft. Een zekere zakelijk krachttaal die los staat van de persoon te combineren met een vriendelijkheid naar de persoon toe. Sergey heeft een conceptbrief geschreven in onhandig Engels. Die werk ik eerst om tot normaal leesbaar Engels. Het is eenvoudig andermans fouten te zien en te verbeteren. Het is net alsof je in de rol van corrector ineens alles ziet. Later bewerk ik de brief met daarin een wat fellere toon aangaande de zakelijkheden. Sergey is tevreden, maar wil nog graag een P.S. opnemen die hij in het Russisch heeft geschreven. Dat zal nog even op zich moeten laten wachten, want het is laat geworden en ik wil aan de wandel.

Het woord zwoel wordt gebruikt om een bepaald warm weer te typeren. Eigenlijk is dan het woord zoel beter op zijn plaatst, maar op een of andere wijze uit de gratie geraakt. Dus, nu wordt zwoel gebruikt voor zomerse taferelen waarin vooral een hoge temperatuur met weinig wind een rol speelt. Wist je: dat er ook zoiets kan bestaan als een zwoele winteravond'? Het zwoele van een avond bestaat namelijk niet uit de temperatuur, maar uit een combinatie van het beeld dat de ogen binnendringt; een bepaalde lichtval: een zichtbare sterrenhemel en een gevoel van verzadiging met een zekere sensatie. Zwoel drukt tevredenheid uit. De gemakkelijkheid van in het leven staan. Alles wordt eenvoudig en genietbaar als men zich laat verleiden tot in het moment te bewegen van beelden die stralen en illusies die zich zonder protest posteren. 'Zwoel' is de wereld aankunnen op een beminnelijke wijze waarbij het weer meezit om een entourage te schapen voor een gemoedelijke rust waarin alles op een sprookje lijkt op een zoete en sensueel makende wijze.
        Als de betekenis van het woord zwoel opzoekt in een Van Dale komt er een beeld naar voren van bedruktheid in zowel morele betekenis (niet fris) en weersgesteldheid. Over het woord zwoel staat eigenlijk niets wat een positieve boodschap brengt. Kijkt men in een woordenboek dat het woord zwoel naar het Russisch vertaald (ook een grote Van Dale) dan, komt er een positiever beeld naar voren. Een beeld waarin een verhoogde zintuiglijkheid van de schoonheid der liefde en daarmee de bereidheid tot het bedrijven van de liefde de kern vormt. Vanuit een Calvinistisch perspectief logisch; dat wat in Nederland als verderfelijk wordt gezien vanuit morele waarden (de zinnen scherpen zonder terughoudendheid die door prekers van God wordt verkondigd om ons het leven zuur te maken c.q. het huwelijk te waarborgen) staat in het goddeloze Rusland in een heel ander perspectief. In het Russisch ligt het accent op zaken waarin het stamwoord Liefde zit.

Op deze zwoele winteravond begeven Sergey in ik ons richting een kiosk waarvan ik weet dat er Baltika nummer 4 verkocht wordt. De hemel straalt in volle helderheid, het zicht is helder als kristal en de zojuist gevallen sneeuw ligt er maagdelijk bij. Twee gevoelige zielen worstelen zich met een ongewoon plezier door de witte massa alsof het een zwoele zomeravond betreft. Dat het minus twintig is doet ons niets, want wij zijn warm gekleed. Dat het windstil is een belangrijke factor, want staat zwoelheid bij deze wandeling toe. De koude op het gezicht voelt als een prikkeling waar met een warme adem vol leven op wordt gereageerd.
         In het plantsoen is het als een sprookje waar op ieder moment een trol of een elf te voorschijn kan komen. De blik ziet surrealistisch monochroom met een blauwe glans van bedekte paden en donkere stammen van de bomen die geen schaduw werpen. We vervolgen door een straat waar de auto's gestrand lijken te zijn; geen mens zich nog begeeft, de verlichting het verliest van de volle schijn van de maan die enkel voor ons straalt.
         Op de hoek is mijn kiosk die tot diep in de nachtelijke uren open is en bereid ons te dienen. Met twee donkere Baltika biertjes ontkurkt staan we even later weer buiten en lopen huiswaarts, pratend over kunst en de meiskes die ons hart beroeren.


De Moskouwse projecten zijn te bezichtigen op (English and Russian): www.xs4all.nl/~marcmarc/moscow/

Reacties op deze artikelen serie kunnen gezonden worden naar: Contact